Maar als-ie twaalf is, mag-ie kiezen is een opmerking die ik met regelmaat te horen krijg van cliënten of wederpartijen die met hun ex verwikkeld zijn in een conflict over de verdeling van de zorg over hun kind. Afhankelijk van de situatie klinkt die opmerking hoopvol of juist heel bang. Een vader hoopt dat zijn kind dan eindelijk bij hem zal komen wonen; een moeder is bezorgd dat haar kind dan naar pappa vertrekt. Of andersom. Maar hoe zit dit eigenlijk? Mogen kinderen kiezen?
Als een kind 12 jaar of ouder is, dan heeft hij het wettelijke recht om door de rechter te worden gevraagd naar zijn mening over het verzoek dat een van zijn ouders bij de rechtbank heeft ingediend. Dat kan bijvoorbeeld gaan over de vraag bij wie het kind mag wonen, over de zorgregeling, of over wie het ouderlijk gezag over hem heeft. Het kind kan dan een briefje sturen of zelf met de rechter gaan praten. De rechter zal naar het kind luisteren en diens mening mee laten wegen in de beslissing die hij of zij neemt. Maar het is niet zo dat de wens van het kind altijd doorslaggevend is. De rechter kan bijvoorbeeld vinden dat het kind niet goed kan inschatten wat het beste voor hem is. Of de indruk hebben dat het kind spreekt vanuit een loyaliteitsconflict. In zulke gevallen gaat de rechter voorbij aan wat het kind wil. Dat een kind op zijn twaalfde verjaardag de rechtbank binnen mag stappen en beslissen hoe de zorgregeling er voortaan uit gaat zien, klopt dus niet. Het kind mag meepraten, maar bepaalt niet.
En gelukkig maar, want dat kun je van kinderen niet vragen. Lees de prachtige open brief van de jongeren van Villa Pinedo, de online community van kinderen met gescheiden ouders. Het eerste dat zij van hun gescheiden ouders vragen is: laat ons alsjeblieft geen kant kiezen. En dat geldt zowel vóór- als nádat het kind twaalf jaar oud is geworden.
